Książki elegantki

Jan Hlebowicz

publikacja 15.05.2014 21:58

- W naszych zbiorach znajduje się wiele unikatowych egzemplarzy prezentujących kunszt dawnej sztuki introligatorskiej. Te książki to prawdziwe piękności - mówi dr Maria Otto z Pracowni Starych Druków Biblioteki Gdańskiej PAN.

Książki elegantki Anna Więcek (z lewej) i dr Maria Otto, współautorki wystawy "Książki - elegantki" Jan Hlebowicz /GN

Ponad 80 opraw książkowych wykonanych ze srebra, skóry, a nawet skorupy żółwia, można podziwiać na wystawie "Książki - elegantki" w Bibliotece Gdańskiej PAN. Autorkami ekspozycji są dr Maria Otto, dr Dagmara Binkowska oraz Anna Więcek.

Do najcenniejszych eksponatów należą XV-wieczne gdańskie oprawy. Są ciężkie, surowe, masywne. Wykonane z dębowej deski obciągniętej skórą. - Do jednej z nich dołączony jest katenat, czyli łańcuch służący do przytwierdzenia księgi do pulpitu, by uchronić ją przed kradzieżą - wyjaśnia M. Otto. Duże wrażenie robi także srebrna oprawa wykonana techniką repusowania. - Polegała ona na wybijaniu oprawy w blasze małym młoteczkiem, tworząc w ten sposób rodzaj płaskorzeźby - tłumaczy M. Otto. Innymi dziełami sztuki introligatorskiej znajdującymi się w zasobach biblioteki są szylkret, czyli oprawa miniaturowej książki ze skorupy żółwia oraz oprawa mozaikowa gdzie użyto różnych kawałków skór barwionych na kilka kolorów.

Na wystawie podziwiać możemy także unikatowy XIX-wieczny zestaw podróżny. Składa się on z 29 miniaturowych książek wydrukowanych na cienkim, lekkim papierze. Są to dzieła klasyki literatury francuskiej. - To przykład tego, co zabierano ze sobą w podróż przed epoką e-booków. Bardzo rzadko zdarza się, by takie zestawy zachowały się w całości - mówi M. Otto.

Wśród eksponatów znalazły się również publikacje wydane po 1945 roku. Ich wyszukane oprawy, łączące nowe techniki z metodami stosowanymi od wieków, pod względem introligatorskiej pomysłowości i fantazji nie ustępują starszym księgom. Uwagę przykuwa książka w formie koła. - To przetłumaczony przez Leopolda Staffa nie­zwy­kły zbiór naj­pięk­niej­szych wier­szy z ponad dwu tysiąc­let­niej histo­rii poezji chiń­skiej. Książka oprawiona jest w jedwab pachnący jaśminem - wyjaśnia Anna Więcek z Biblioteki Gdańskiej PAN.  

Wystawa w gmachu głównym BG PAN (ul. Wałowa 15) czynna będzie do 23 maja. Unikalne oprawy (srebrną, mozaikową, ze skóry żółwia) będzie można podziwiać 17 maja podczas Nocy Muzeów.

Więcej na temat unikalnych zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN w 21. numerze "Gościa Niedzielnego".