Nowy Rok, Trzech Króli i zapusty. – W tych dniach dzieje się u nas naprawdę sporo – podkreśla Jerzy Nacel, popularyzator historii i kultury regionu.

Sadza na oknie i smar na klamce

W dniu końca roku na Kaszubach kultywuje się zylwestrowé fifë (szpòrtë). W nocy okoliczna młodzież robi dokuczliwe psoty sąsiadom. A to zamaluje okno sadzą, wysmaruje klamkę tłuszczem albo zamaluje okna wapnem, by domownicy myśleli, że ich „zawiało”. Może też wyprowadzić krowę z obory i „oddać” innemu gospodarzowi, a nawet wciągnąć na dach wóz, dyszel umieszczając w kominie. − Wystawiano również bramy i furtki i wrzucano je do stawu. Gdy była ostra zima, gospodarze mogli wyłowić je dopiero na wiosnę – mówi Roman Drzeżdżon, specjalista ds. języka kaszubskiego i kultury kaszubskiej z Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Tradycja zakazuje jednak gniewania się z powodu fif. Kaszubi wierzą, że za wszystkimi psikusami kryje się Stary Rok, który w taki właśnie sposób żegna się z domownikami.