Dwa spreparowane krokodyle syjamskie przywiezione z Wietnamu, dwa kaktusy prosto z Egiptu, a także 4 pary butów ze skóry krokodyla nilowego z lamówką ze skóry pytona skalnego – to tylko niektóre z interesujących rzeczy zatrzymanych na granicy przez funkcjonariuszy Służby Celnej w latach 2012–2014.

Jak dotąd nikt nie próbował przemycać żywych zwierząt, ale celnicy musieli przechwycić wiele innych produktów naruszających Konwencję o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem CITES. – W 2013 r. zatrzymano 40 takich towarów, jak np. muszle, koralowce, portfele wykonane ze skór zwierząt chronionych – wylicza kom. Piotr Dąbrowski.
Oprócz ochrony przyrody, jednym z licznych zadań, jakie realizuje Służba Celna, jest ochrona bezpieczeństwa sanitarnego kraju, m.in. poprzez niedopuszczenie do rozprzestrzeniania się chorób. Czasem pasażerowie są zaskoczeni, gdy funkcjonariusz prosi o oddanie produktów pochodzenia zwierzęcego, np. mięsa, wędlin, mleka czy serów.


Całą dobę na służbie


Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy w Gdańsku-Rębiechowie w roku 2012 obsłużył 2,906 mln pasażerów. 21 listopada tego roku padł nowy rekord; ich liczba przekroczyła 3 mln. Taki ruch, wielkość i wzajemne oddalenie poszczególnych terminali stawiają duże wymagania służbom odpowiedzialnym za sprawną i bezpieczną obsługę podróżnych. Ich kontrolą na lotnisku zajmują się Port Lotniczy (poprzez Służbę Ochrony Lotniska), Straż Graniczna oraz Służba Celna.
Zarówno w terminalu przylotów, jak i odlotów funkcjonariusze celni pełnią służbę całodobowo. – Musimy być dyskretni. Staramy się pasażerów kontrolować jak najrzadziej – mówi nadkom. Ryszard Mnichowski, kierownik Oddziału Celnego.
W sali odlotów podróżny powinien zgłosić urzędowi celnemu towary podlegające ograni-
czeniom wywozowym. – Każdy bagaż jest prześwietlany skanerem RTG. W razie wątpliwości
pasażer wzywany jest do stano-
wiska kontroli – mówi R. Mnichowski. – Kontrola bagażu musi odbywać się w obecności właściciela.


Jak najwięcej uproszczeń


Celnicy zajmują się też upraszczaniem procedur w handlu międzynarodowym tak, żeby było jak najmniej formalności i zachodu przy zgłaszaniu towarów do odprawy. Takie procedury dotyczą firm i agencji celnych (pośredników między przedsiębiorstwem a urzędem celnym), które są wiarygodne, godne zaufania, od lat działają na rynku i nie zalegają z płatnościami. Dzięki uproszczeniom nie muszą one przedstawiać towaru do odprawy za każdym razem. W razie konieczności mogą zgłosić towar do odprawy także poza godzinami pracy urzędu. Wtedy pomocni będą funkcjonariusze dyżurujący całodobowo w terminalach pasażerskich. – Uproszczone są także płatności. Firma nie musi płacić podatku VAT na granicy, może składać deklaracje bezpośrednio w urzędach skarbowych w terminach płatności podatku – wyjaśnia R. Mnichowski.
Procedura uproszczona wymusza na Służbie Celnej skrócenie czasu obsługi. – W przypadku firm obsługiwanych przez nasz oddział to 20–30 minut – dodaje kierownik. – Jeśli zostaniemy powiadomieni o przygotowaniu towaru do odprawy i nie zareagujemy, firma ma prawo podjąć towar samodzielnie.
Większość towarów przewożonych transportem lotniczym stanowią przesyłki kurierskie, obsługiwane własnymi samolotami przez trzy ogólnoświatowe firmy: DHL, TNT i FedEx. One również objęte są procedurą uproszczoną.