Dotknąć Bożego majestatu

W Centrum Ekumenicznym sióstr brygidek w Gdańsku-Oliwie 19 grudnia odbył się wyjątkowy koncert Scholi Gregoriana Oliviensis. Założoną przez organistę i badacza chorału cysterskiego Jacka Bratke scholę tworzą osoby świeckie oraz siostry z zakonu Najświętszego Zbawiciela św. Brygidy.

- Naszym założeniem jest wyszukiwanie z klasztorów cysterskich, archiwów i bibliotek starych ksiąg liturgicznych i przywracanie ich do życia. Poprzez śpiew chcemy sięgać do tradycji cystersów i ich założeń w dziedzinie chorału - mówi Paweł Rembecki, chórzysta. - Bardzo wiele z duchowości cysterskiej przejęła św. Brygida i założone przez nią zgromadzenie. Zreformowała ona istniejący chorał, dodając do niego elementy zainspirowane własnymi objawieniami. Odwołujemy się także do tej tradycji - dodaje.

Podczas poniedziałkowego koncertu schola jako pierwsza w Polsce, po kilkuset latach przerwy, zaprezentowała trzy wielkie responsoria zaczerpnięte z codziennych modlitw sióstr brygidek znane jako Cantus Sororum z XIV wieku. - To pierwszy taki występ od czasów kasaty pierwszego zakonu brygidek przez zaborców w XIX wieku - tłumaczy P. Rembecki.

- Brygida chciała, aby jej siostry chwaliły Boga za pomocą liturgii stworzonej specjalnie dla nich. Między 1360 i 1370 rokiem, wraz ze swoim spowiednikiem dostosowała tekst i muzykę. Większość tekstów opracowanych jest na podstawie wizji św. Brygidy - wyjaśnia P. Rembecki. 

Zgodnie z wytycznymi św. Brygidy, siostry brygidki z Gdańska śpiewały z całą pokorą, pełnym głosem, ale nie głośno, koncentrując wszystkie myśli na świętym tekście. Przestrzegając starej tradycji, kolejne modlitwy wykonały stojąc na chórze.

- Śpiewając chorał, który powstał ponad 600 lat temu, dajemy na nowo życie czemuś zapomnianemu. Chorał to rodzaj śpiewanej modlitwy, poprzez którą jesteśmy w stanie dotknąć mistycyzmu i majestatu Boga. Dzięki kolejnym wyśpiewanym strofom zbliżamy się ku Niemu i lepiej Go poznajemy - mówi siostra Paul, chórzystka.

- Rozważając treść chorałów dostrzegamy wielkość Boga i jednocześnie nieudolność człowieka, który nie potrafi w krótkich słowach wyrazić swojej wdzięczności wobec Najwyższego. Chorał odzwierciedla te uczucia i emocje - dodaje.

W drugiej części występu publiczność usłyszała rekonstrukcję komplety cysterskiej z Antyfoną Salve Regina pochodzącą z archiwum oliwskiego z XVII wieku. To część liturgii godzin odmawiana bezpośrednio przed snem.

Schola Gregoriana Oliviensis powstała w 2013 roku. Swoją działalność rozpoczęła śpiewając podczas uroczystej Mszy św. w kościele oo. cystersów pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej.