Krzyże Wolności i Solidarności, w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy, wręczył Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

- Droga do wolnej, niepodległej Polski to droga, na której wiele było krwi. To z tej krwi przyszły nasza wolność i niepodległość. To w tym miejscu rodziła się Solidarność. Ten ruch, który upomniał się o godność, sprawiedliwość i o prawo, zwyciężył dzięki Państwu - mówił prezes IPN, zwracając się do odznaczonych. - W tym symbolicznym dniu, rocznicy dnia, w którym próbowano zabić marzenia Polaków o niepodległości, honorujemy tych, którzy pokonali zło i którym zawdzięczamy wolność. Polacy nigdy nie pragnęli zemsty, w Polsce zawsze walczyliśmy o wolność i solidarność - dodał.

Prezes podkreślił, że Krzyże Wolności i Solidarności przypominają o bohaterstwie opozycjonistów, którzy przez długie lata pozostawali anonimowi. - Tych z pierwszych stron gazet znamy wszyscy, ale nie byłoby ich, gdyby nie dalsze szeregi ludzi równie odważnych, którzy płacili ogromną cenę. Byli prześladowani przez lata, a mimo to wytrwali - zauważył.

W tym roku odznaczenia otrzymały 24 osoby (w tym 5 pośmiertnie - Szczepan Baum, ks. Stanisław Bogdanowicz, Romuald Kulig, Józef Raszewski i Andrzej Trzaska). Odznaczeniem wyróżniono także m.in. Adama Hodysza, byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, który od końca 1978 r. współpracował z opozycją demokratyczną. - Jego postawa pokazuje jednak, że tkwiąc nawet w centrum tego systemu, można było stać się człowiekiem - podkreślił prezes IPN.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r., przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek prezesa IPN, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z okresu II Rzeczypospolitej.