Pamięci generała „Nila”

Jan Hlebowicz

publikacja 16.02.2013 22:18

W związku z przypadającą w tym roku 60. rocznicą śmierci gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila” gdański oddział IPN zaprasza na specjalne spotkanie, które swoim charakterem wpisuje się w obchody Narodowego Dnia Pamięci o Żołnierzach Wyklętych. Wstęp wolny.

Generał August Emil Fieldorf „Nil” (1895–1953) Generał August Emil Fieldorf „Nil” (1895–1953)
Zdjęcie ze zbiorów Marka Ney-Krwawicza

Spotkanie w Teatrze Miniatura w Gdańsku-Wrzeszczu rozpocznie się 22 lutego o 17.30 prezentacją jednej z najnowszych publikacji IPN, albumu „Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach komunistycznych represji 1944–1956”. Wydawnictwo przedstawi Jacek Pawłowicz, historyk z pionu edukacyjno-naukowego warszawskiego oddziału IPN.

Następnie zostanie przedstawiona prezentacja multimedialna pt. „August Emil Fieldorf (1895–1953). »Frangas non flectes«” przygotowana przez archiwistów z gdańskiego oddziału IPN.

Po krótkiej przerwie na poczęstunek rozpocznie się główna atrakcja spotkania – napisany specjalnie na tę okazję spektakl o charakterze historyczno-wspomnieniowym pt. „Generał Emil August Fieldorf »Nil« – historia bohatera”.

Jak informuje Jan Daniluk, asystent prasowy Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, utwory muzyczne w wykonaniu czwórki wokalistów z grupy teatralnej „Eksperyment” (Weroniki Very Korthals, Krzysztofa Rogockiego, Krzysztofa Majdy i Dawida Życzko) będą przeplatane krótkimi sekwencjami nagrań aktorów cytujących wypowiedzi ludzi, którzy znali generała Fieldorfa osobiście – m.in. jego dawnego towarzysza broni, żony oraz córki. W rolę konferansjera, zapowiadającego poszczególne piosenki, przybliżającego tło historyczne prezentowanych wydarzeń czy recytującego fragmenty wybranych wierszy, wcieli się aktor Krzysztof Bartoszewicz.

Autorem tekstów piosenek jest Tomasz Pohl, kompozycji i aranżacji – Cezary Paciorek, a wizualizacji towarzyszących spektaklowi – Wojciech Ostrowski. Nad całością pieczę sprawuje Wojciech Rybakowski, scenarzysta i reżyser.

August Emil Fieldorf ps. „Nil” urodził 20 marca 1895 r. w Krakowie. W sierpniu 1942 r. objął dowództwo nad Kedywem (Kierownictwem Dywersji) Komendy Głównej Armii Krajowej. Wydał rozkaz likwidacji Franza Kutschery, dowódcy SS i policji na dystrykt warszawski. Od 1944 r. współtworzył głęboko zakonspirowaną organizację „Niepodległość” („Nie”), która miała przygotować struktury części Armii Krajowej do kontynuowania działalności konspiracyjnej w warunkach spodziewanej okupacji sowieckiej. W październiku 1944 r. został zastępcą gen. Leopolda Okulickiego, Komendanta Głównego Armii Krajowej. W marcu 1945 r. Fieldorf został aresztowany pod fałszywym nazwiskiem przez NKWD i zesłany do pracy na Ural, skąd powrócił do kraju w 1947 r. W 1948 r., w związku z ogłoszoną amnestią, ujawnił swoją prawdziwą tożsamość. Został aresztowany w 1950 r. Po procesie opierającym się na sfingowanych dowodach został skazany na śmierć przez powieszenie. Wyrok został wykonany 24 lutego 1953 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

Organizatorem spotkania jest pion edukacyjno-naukowy gdańskiego oddziału IPN.