Będziemy sądzeni z miłosierdzia
O sposobie przeżywania Światowego Dnia Ubogich, działaniach Kościoła podejmowanych na rzecz najbiedniejszych oraz wyjątkowej roli Caritas mówi bp Wiesław Szlachetka, przewodniczący Komisji Charytatywnej Konferencji Episkopatu Polski.
Ks. Rafał Starkowicz: Papież ogłosił, że niedziela poprzedzająca Uroczystość Chrystusa Króla będzie obchodzona w Kościele jako Światowy Dzień Ubogich. Czy pomoc ubogim wymaga takiego podkreślenia?
Bp Wiesław Szlachetka: W zamyśle Ojca Świętego ten dzień będzie najbardziej właściwym przygotowaniem do przeżycia Uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata, który utożsamia się "z maluczkimi i ubogimi, a osądzi nas z uczynków miłosierdzia". Na obchody Pierwszego Światowego Dnia Ubogich papież przygotował zresztą specjalne orędzie, któremu nadał tytuł: "Nie miłujmy słowem, ale czynem". Te słowa staną się hasłem, które ma przyświecać przeżywaniu tego dnia.
Co znalazło się w orędziu papieża?
- Papież wyjaśnia w nim znaczenie tego dnia. Jednocześnie kreśli kierunki konkretnych działań, których celem ma być świadczenie miłosierdzia ubogim. Zaznacza, że najważniejszym motywem dla czynów miłosierdzia jest fakt, że to Bóg pierwszy nas umiłował, dając całego siebie. A czyny miłosierdzia ożywiają naszą wiarę. Nie mają być tylko doraźnymi gestami pomocy, ale powinny prowadzić do prawdziwego spotkania z człowiekiem ubogim. Takie spotkanie przełamuje ich samotność. W bliskości z ubogimi dotykamy samego Chrystusa, który się z nimi utożsamia.
Z takiego spotkania powinny zatem płynąć konkretne czyny...
- Ojciec Święty poprosił wszystkie wspólnoty chrześcijańskie, by zaangażowały się w przygotowanie spotkań przy wspólnym stole. Pragnie także, byśmy ubogich - zwłaszcza z najbliższego otoczenia - przyjęli przy naszym stole jako uprzywilejowanych gości. Oni mogą nas ewangelizować. Mogą "stać się mistrzami, którzy pomogą nam żyć spójnie wiarą”. Zachęcił także, by takie spotkania poprzedzała wspólna modlitwa i udział w Eucharystii. Sam pragnie dać przykład takich działań.
W jaki sposób?
- Już w sobotę, 18 listopada spotkał się z ubogimi na modlitwie w rzymskiej bazylice św. Wawrzyńca. W niedzielę, po Mszy św. w bazylice św. Piotra uda się do Auli Pawła VI, na wspólny posiłek z ubogimi.
Znajdzie naśladowców?
- Każdy z Kościołów lokalnych podejmie w tym dniu konkretne działania. Jest wiele takich inicjatyw. Wymienię tylko kilka z nich. Na przykład w archidiecezji gdańskiej rozdawane będą tzw. "Karty Miłosierdzia". Wypisano na nich uczynki miłosierdzia. Każda z kart zawiera propozycję trzech konkretnych działań. Ubodzy oraz wszyscy chętni, którzy pragną włączyć się w niesienie pomocy potrzebującym, zostali także zaproszeni na projekcję filmu pt. "Boisko bezdomnych", która odbędzie się w sopockiej centrali Caritas. W archidiecezji poznańskiej przygotowania do obchodów Dnia Ubogich trwają już od tygodnia. Towarzyszą im liczne inicjatywy: "Tydzień postu w intencji ubogich", Całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu, "Tydzień nieustannego różańca", czy duchowa adopcja osoby ubogiej. Będzie także okazja do spotkania w jadłodajniach Caritas i Eucharystia w ubogich pod przewodnictwem metropolity poznańskiego. W archidiecezji krakowskiej przewidziano wspólne modlitwy, spotkania przy stole. Będzie także projekcja filmów "Brat naszego Boga" oraz "Anioł w Krakowie". Będą też występy zespołów muzycznych, darmowe usługi medyczne i kwesta na rzecz ubogich. Wierni wezmą też udział w akcji "zaproś ubogiego na obiad" oraz w specjalnych rekolekcjach. W warszawskiej kaplicy w Centrum Okopowa Mszy św. przewodniczyć będą abp Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce oraz abp Henryk Hoser, metropolita warszawsko-praski. Po niej spotkają się z ubogimi na wspólnym posiłku.
To piękne inicjatywy. Ale czy dostrzeżenie ubogiego ma ograniczać się tylko do tego jednego dnia?
- Kościół w dziedzinie pomocy ubogim robi bardzo wiele. I nie dzieje się to tylko podczas Światowego Dnia Ubogich. Wiedzą o tym najlepiej podopieczni jadłodajni Caritas, które pracują przez cały rok. Caritas posługuje ubogim w wielu wymiarach. O tym wszystkim będziemy mówić podczas konferencji "Pięć Chlebów", która odbędzie się w siedzibie Caritas Polska 21 listopada. Obejmie podsumowanie takich działań instytucji, jak: "Kromka Chleba", "Spiżarnia Caritas", "Tak, pomagam!" czy "Tytka Charytatywna". To tylko niektóre inicjatywy. W ciągu roku działalność charytatywną Kościoła w Polsce podejmuje ponad 800 instytucji, które realizują 5 tysięcy różnego rodzaju dzieł. Pomoc z nich dociera do 3 milionów potrzebujących. Szczególną rolę odgrywa tu Caritas Polska, ale także diecezjalne Caritas wraz z 5 tysiącami Parafialnych Zespołów Caritas oraz Szkolnymi i Akademickimi Kołami Caritas. Jest ich jest już blisko 2700. Łącznie posługuje w Polsce ok. 100 tysięcy wolontariuszy Caritas.
Kto korzysta z tej pomocy?
- Adresatów tej pomocy trudno wymienić. Są to: dzieci, rodziny, chorzy, niepełnosprawni, starsi, bezdomni, ofiary wojny, uchodźcy, emigranci oraz mieszkańcy krajów Trzeciego Świata... Samo "Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom" to 3 miliony sprzedanych świec. Dochód z ich sprzedaży został rozdysponowany przez diecezjalne Caritas na świetlice socjoterapeutyczne, dożywianie, pomoc w edukacji i letni wypoczynek, a w tym roku także na wsparcie dzieci uchodźców z Syrii i Iraku. W Polsce funkcjonuje 180 świetlic socjoterapeutycznych Caritas dla dzieci i młodzieży, a także działają 32 ośrodki dla matek z dziećmi. Ogromną popularnością cieszą się przedświąteczne akcje "Tak, pomagam!", w których tylko w ubiegłym roku wzięło udział 20 tysięcy wolontariuszy i zebrano ok. 900 ton artykułów spożywczych, które zostały przeznaczone dla najuboższych rodzin. A "Wakacyjna Akcja Caritas" zapewniła wypoczynek ponad 40 tysiącom dzieci z rodzin ubogich. Z tej akcji skorzystały też dzieci polonijne z Ukrainy, Białorusi i Litwy. To wreszcie także akcja "Tornister Pełen Uśmiechów", dzięki której wyprawki szkolne otrzymało 50 tys. uczniów, czy program stypendialny "Skrzydła".
Pomoc Caritas kojarzy się większości wiernych także z opieką nad chorymi...
- W Polsce jest ponad 250 Stacji Opieki Caritas. Są to placówki medyczne, opiekuńcze i rehabilitacyjne. Funkcjonuje opieka hospicyjna. Zarówno stacjonarna jak i domowa. Caritas prowadzi 50 hospicjów, które poza wyspecjalizowaną kadrą wspomagane są przez licznych wolontariuszy. Caritas prowadzi też na terenie całej Polski 114 wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego i medycznego. W minionym roku wielkim sukcesem zakończyła się zbiórka na zakup środków opatrunkowych przeznaczonych dla osób bezdomnych i ubogich, którzy nie mają ubezpieczenia zdrowotnego. Skorzystało z niej 13 tysięcy osób. Caritas prowadzi w Polsce 96 placówek dla osób bezdomnych, 91 jadłodajni dla ubogich, 31 domów pomocy społecznej, w tym schroniska, noclegownie i ogrzewalnie mogące udzielić pomocy ponad 2600 osobom. Realizuje także program "Damy radę", którego celem jest pomoc w wychodzeniu z bezdomności. Do tego dochodzą "Jałmużna Wielkopostna", akcja "Pola Nadziei", kampania "Kromka Chleba", projekt "Spiżarnia Caritas" i wiele innych.
Ostatnio głośno jest także o akcjach wykraczających poza granica naszej ojczyzny...
- Caritas Polska podejmuje też szereg inicjatyw na rzecz pomocy ofiarom wojen, uchodźcom i emigrantom. W tym zakresie organizowana jest pomoc poszkodowanym w konflikcie na Wschodniej Ukrainie. Przy współudziale Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP Caritas realizuje projekt humanitarny na Ukrainie zapewniający bezpłatną opiekę medyczną i pomoc w zakupie lekarstw oraz artykułów higienicznych dla uchodźców i najbiedniejszej ludności zamieszkującej tereny objęte wojną. Prowadzi pomoc żywieniową oraz higieniczną dla uchodźców w obozach na terenie Libanu, Jordanii i w Irackim Kurdystanie, a także stałą pomoc medyczną i żywnościową dla dotkniętych wojną mieszkańców Syrii. Od października ubiegłego roku wdrożony został nowy projekt pomocy pod nazwą "Rodzina Rodzinie". Korzysta z niego już ponad 10 tysięcy syryjskich rodzin. Wierni archidiecezji gdańskiej taką pomocą otoczyli ponad 800 z nich.
Czytaj także:
