Na Pomorzu doszło do sensacyjnego odkrycia. Podczas budowy Forum Gdańsk - wielofunkcyjnego kompleksu handlowo-usługowego przy ulicy Okopowej - robotnicy odkopali kazamaty XVI-wiecznego Bastionu Kot.
Niezwykłe znalezisko poruszyło światek historyczny Trójmiasta. Przez lata naukowcy oraz przewodnicy miejscy myśleli, że obiekt został całkowicie rozebrany i żaden z jego elementów nie przetrwał do naszych czasów. Tymczasem podziemia liczące kilkadziesiąt metrów z trzema bocznymi pomieszczeniami i dwoma tunelami ocalały.
Do podziemi Kota weszli już archeolodzy i przedstawiciele Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. - Podczas oględzin nie mogliśmy uwierzyć, że obiekt zachował się w tak dobrym stanie. Główny tunel jest suchy, pobielony. Nie ma tam żadnej pleśni, sopli solnych ani wilgoci - podkreśla Marcin Tymiński, rzecznik prasowy WUOZ w Gdańsku. - To na tyle ważny zabytek dla historii naszego miasta, że ocalenie go jest dla nas priorytetowe.
Nie dziwi więc, że ze względu na niezwykłe odkrycie zmianie uległy plany dotyczące trwającej budowy Forum Gdańsk. Jak informuje M. Tymiński, w nowym przejściu podziemnym pod ul. Okopową zostanie wyeksponowany północny fragment zewnętrznej ściany bastionu o długości ok. 12 metrów. - Przeprojektowania będzie wymagała komunikacja w przejściu podziemnym od strony przystanku SKM. Również przebieg instalacji ulegnie w tym miejscu zmianie - tłumaczy.
Wciąż jednak otwarte pozostaje pytanie, jaka będzie przyszłość odkopanych kazamat.
Podobne podziemia istnieją w zachowanym do dziś Bastionie św. Getrudy. Nie są jednak otwarte dla zwiedzających Jan Hlebowicz /Foto Gość - To znalezisko jest bardzo ciekawe i ważne dla wszystkich zainteresowanych dziejami naszego miasta. To unikat w skali Gdańska, ponieważ podobne podziemia mamy tylko w jednym miejscu - Bastionie św. Gertrudy. Zrobimy więc wszystko, by udostępnić kazamaty Bastionu Kot zwiedzającym - zaznacza M. Tymiński.
- Tego typu niespodzianki, jak odnalezienie XVI-wiecznych kazamat, są kłopotliwe, a jednocześnie niezwykle miłe. Świadczą o ogromnym i wciąż nie do końca zbadanym dziedzictwie historycznym Gdańska. Na szczęście inwestor odpowiedzialny za powstanie Forum Gdańsk deklaruje, że postara się w odpowiedni sposób zagospodarować podziemia i wpisać je w powstające centrum usługowo-handlowe - mówi Marek Bumblis, przewodniczący komisji kultury w gdańskiej Radzie Miasta.
- Osobiście uważam, że kazamaty powinny pełnić funkcje użytkowe. Mogłaby w tym miejscu powstać piwiarnia nawiązująca do browarniczej tradycji miasta albo dobra restauracja lub minimuzeum, które opowie o przeszłości bastionu w nowoczesnym centrum, które powstanie za dwa lata - dodaje.
Bastion Kot budowano przez 7 lat, od 1593 do 1599 roku. Był prawdopodobnie najmniejszym z gdańskich bastionów. Mimo niewielkich rozmiarów, jego konstrukcja była dość skomplikowana. Kazamaty bastionu miały być asymetrycznie rozłożone na dwóch poziomach. Klatkami schodowymi można było dostać się nimi na poziom drogi wałowej.
Więcej na temat gdańskich bastionów w 43. numerze "Gościa Gdańskiego" na 25 października.