Nie geny, lecz etos

Gdy zgłosił się na służbę Rzeczypospolitej, od odzyskania przez nią niepodległości minęło zaledwie nieco ponad pół roku. Polska z ogromnym trudem podejmowała kolejne kroki w celu odbudowy swojej państwowości i rzeczywistego scalenia ziem, których rozwój pod rządami trzech różnych zaborców toczył się zupełnie różnymi torami. Odbudowywała także armię, a jako szczególne zadanie i dziejową szansę odczytywała wykorzystanie swojego powrotu nad Bałtyk. Wiązało się z to z koniecznością zbudowania praktycznie od zera Marynarki Wojennej oraz nadania jej rzeczywistych zdolności obronnych. Józef Unrug postanowił wpisać się w realizację tego zadania i poświęcił mu praktycznie całe swoje późniejsze życie.