Kościół na Pomorzu w wymiarze historycznym, kulturowym i sakralnym przejdź do galerii

Tematem przewodnim spotkania był "Kościół na Pomorzu w wymiarze historycznym, kulturowym i sakralnym" w 200. rocznicę bulli Piusa VII "De salute animarum".

- Konsekwencją tego dokumentu pochodzącego z 1821 roku było uregulowanie granic diecezji katolickich w Prusach i przyłączenie Gdańska do diecezji chełmińskiej. Ta rocznica jest okazją, by spojrzeć na wspólną spuściznę i dziedzictwo historyczno-kulturowe Kościołów lokalnych Pomorza, tworzących dzisiaj metropolię gdańską, czyli na wspólne dziedzictwo archidiecezji gdańskiej, diecezji pelplińskiej i toruńskiej - mówił ks. kan. Krzysztof Kinowski, rektor Gdańskiego Seminarium Duchownego.

Konferencja została podzielona na dwa bloki. W pierwszym, ks. prof. dr hab. Jan Walkusz oraz ks. dr Maciej Machalica poruszyli zagadnienia związane z bullą "De salute animarum", a Kościołem na Pomorzu Nadwiślańskim oraz zarysem historii zmian administracji kościelnej na Pomorzu do XIX wieku.

- W wyniku przeobrażeń polityczno-społeczno-administracyjnych, później Wielkiej Rewolucji Francuskiej, wojen napoleońskich oraz po Kongresie Wiedeńskim dokonującym zmian terytorialnych w Europie, pilną potrzebą stała się również kościelna reorganizacja terytorialna zwłaszcza w państwie pruskim - mówił ks. prof. Walkusz.

Podkreślił, że bulla Piusa VII była wynikiem starań rządu pruskiego o kościelną reorganizację w celu dostosowania do granic państwowych. - Dokument wygenerował niemałe zmiany odnośnie Kościoła na Pomorzu. Dotyczyły one m.in.: poszerzenia granic diecezji, nowej praktyki w wyborze biskupów ordynariuszy oraz nowego usytuowania stolicy diecezji - dodał ks. Walkusz.

Prelegent zaznaczył, że diecezja chełmińska po roku 1821 liczyła 250 parafii, co było następstwem poszerzenia jej granic. - W wyniku bulli została powiększona o ponad połowę obszaru. Rezydencja biskupa i kapituły chełmińskiej została przeniesiona z Chełmży do Pelplina, co nastąpiło w sierpniu 1824 roku - mówił.

- Przeniesienie stolicy do małego Pelplina miało odcień narodowo-polityczny. Ulokowanie stolicy diecezji w Pelplinie odbierane było przez władze pruskie jako mniejsze zagrożenie dla państwa pruskiego niż umiejscowienie jej w Toruniu lub w Chełmnie, gdzie silny był ruch polski - wyjaśnił.

- Bulla regulowała również wybór nowych biskupów, którego według zapisów mieli dokonać prałaci i kanonicy. Wybrać mieli spośród duchownych zamieszkujących w Królestwie Prus - dodał prelegent.

W drugim bloku wśród zaproszonych gości byli: ks. dr Łukasz Białk, który mówił o obliczach świętości Kościoła na Pomorzu przywołując m.in. bł. Dorotę z Mątów oraz ks. dr Adam Jeszka z tematem dotyczącym św. Jodoka, zapomnianego patrona pomorskich pielgrzymów, którego przedstawienie ikonograficzne udało się mu odkryć w kaplicy św. Jakuba Apostoła w gdańskiej bazylice Mariackiej.

Foto Gość DODANE 20.05.2021

Kościół na Pomorzu w wymiarze historycznym, kulturowym i sakralnym

​Gdańskie Seminarium Duchowne we współpracy z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zaprosiło na konferencję naukową organizowaną w ramach XVIII Bałtyckiego Festiwalu Nauki.  

oceń artykuł