Prezes IPN podkreślił, że w samą formę tego odznaczenia wpisany jest symbol, który wrósł w tożsamość Rzeczypospolitej. - Krzyż jest nie tylko symbolem cierpienia, ale również symbolem poświęcenia dla drugiego człowieka - dla ludzkości oraz znakiem wielkiego miłosierdzia - mówił K. Nawrocki.

Dodał, że to odznaczenie wpisuje się w wolność oraz Solidarność, której służyli odznaczeni jeszcze przed rokiem 1989. - To dzięki wam my możemy żyć w Polsce wolnej, suwerennej i demokratycznej. Do tej mozaiki wartości dodać także godność oraz szacunek do drugiego. O to wszystko się upomnieliście - zwrócił się szef IPN do odznaczonych. - Są wśród was przedstawiciele różnych nurtów opozycji antykomunistycznej. Są tacy, którzy upomnieli się o godność polskiego robotnika w roku 1970. Są również uczestnicy strajków sierpniowych, a także ofiary stanu wojennego - ci, którzy byli aresztowani i prześladowani za przywiązanie do ideałów wolności i suwerenności. Są też przedstawiciele najmłodszego pokolenia walki o polską wolność - członkowie Federacji Młodzieży Walczącej, którzy byli na ostatniej prostej tego maratonu o Polskę wolną - podkreślił K. Nawrocki. - Chciałem wam wszystkim serdecznie podziękować - w imieniu swoim, prezydenta, Instytutu Pamięci Narodowej, ale pod również w imieniu ludzi urodzonych w latach 80. XX w., bo dzięki wam możemy żyć w wolnej Polsce. Za to, co zrobiliście dla przeszłości, i za to, jak świadczycie swoim życiem dla przyszłości, za to Polska chce wam również podziękować - mówił prezes IPN.

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski - za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej - otrzymał Konrad Hugo Ałunowski.

W tym roku odznaczenia Krzyżem Wolności i Solidarności - za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - otrzymało 45 osób, m.in.: Maciej Łopiński, prof. Jerzy Grzywacz oraz ks. Daniel Nowak. Pośmiertnie uhonorowano 4 osoby.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r., przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II Rzeczypospolitej.