Wizyta duszpasterska w mieszkaniach parafian, popularnie nazywana kolędą, to polski zwyczaj wywodzący się ze średniowiecza. Począwszy od XIII w. element duszpasterski stawał się zasadniczą częścią kolędy. Jednak w pewnych okresach, zwłaszcza w XV i XVI w., ten wymiar stawał na drugim planie – kolędę wykorzystywano m.in. do przygotowania wiernych do spowiedzi i Komunii wielkanocnej, a szczególnie do zwalczania praktyk zabobonnych. Kolędujący kapłan miał obowiązek uczyć pacierza, zachęcając do lektury religijnej, a w razie potrzeby konfiskować książki heretyckie. Podczas wizyt zachowywany był określony ceremoniał liturgiczny. Ksiądz odwiedzający parafian był ubrany w komżę i stułę. W ręku zaś trzymał krzyż lub relikwiarz.