W piątek 2 czerwca powołano w Gdańsku polsko-niemiecką komisję ekspertów, którzy przygotują powrót z Niemiec do bazyliki Mariackiej średniowiecznych paramentów liturgicznych. Dokumenty nominacyjne podpisali metropolita gdański i bp Petra Bosse-Huber z Unii Kościołów Ewangelickich w Niemczech.
Uroczystość odbyła się w piątkowe popołudnie w symbolicznym miejscu - w sali pocysterskiego refektarza i przy historycznym stole, gdzie podpisano pokój oliwski, kończący wojnę polsko-szwedzką w 1660 r. To kolejny krok do powrotu do Gdańska średniowiecznych paramentów liturgicznych, czyli tkanin ołtarzowych i szat kapłańskich, które pod koniec II wojny światowej zostały wywiezione z Gdańska przez członków niemieckiej społeczności ewangelickiej kościoła Mariackiego.
W spotkaniu wzięli udział abp Tadeusz Wojda, bp Petra Bosse-Huber, bp Marcin Hintz z Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i ks. prał. Ireneusz Bradtke, proboszcz bazyliki Mariackiej w Gdańsku. Wśród gości była również Cornelia Pieper, konsul generalna Niemiec w Gdańsku, osoby powołane do grona ekspertów oraz związane ze współpracą pomiędzy strona polską i niemiecką.
W grudniu 2022 r. Unia Kościołów Ewangelickich w Niemczech (UEK), parafia rzymskokatolicka pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny oraz archidiecezja gdańska w liście intencyjnym wyraziły zamiar, aby średniowieczne szaty liturgiczne pochodzące z Gdańska, a obecnie przechowywane i eksponowane w muzeach w Niemczech, powróciły do bazyliki Mariackiej w Gdańsku.
- Dzisiejsze spotkanie jest kolejnym ważnym etapem w ramach naszej współpracy. Dotyczy ona bardzo wrażliwych tematów związanych z relacjami pomiędzy naszymi krajami i naszymi kościołami w kontekście II wojny światowej. Pięć lat współpracy przyniosło już efekty w postaci powrotu nastawy ołtarzowej do bazyliki Mariackiej w 2020 r. Kolejnym wydarzeniem było podpisanie listu intencyjnego w sprawie powrotu do Gdańska paramentów z bazyliki Mariackiej. Dziś podpisujemy dokumenty do wspólnego gremium doradczego - mówił metropolita gdański.
W ramach przygotowań niemieccy i polscy partnerzy powołali wspólną komisję ekspertów. Arcybiskup Tadeusz Wojda, metropolita gdański i biskup Petra Bosse-Huber z Hanoweru, podczas piątkowej ceremonii, wręczyli jej członkom akty powołania do rady konsultacyjnej.
Wśród członków 12-osobowej rady są historycy sztuki prof. Gerhard Weilandt z Uniwersytetu w Greifswaldzie i prof. Tomasz Torbus z Uniwersytetu Gdańskiego, eksperci w dziedzinie opieki konserwatorskiej nad tkaninami historycznymi dr Natalia Krupa z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, opiekun zabytkowych orantów z Katedry na Wawelu i dr Dagmar Täube, dyrektor Muzeum St. Annen w Lubece. W skład rady wchodzą również przedstawiciele obydwu kościołów, a prace koordynują: ks. prałat Ireneusz Bradtke (Gdańsk) i pastor dr Martin Evang (Hanower).
- Nie ukrywam, że powrót gdańskich paramentów do bazyliki Mariackiej, dla której je wykonano i przebywały do czasu wywozu do Niemiec, ma ogromne znaczenie historyczne. W ten sposób zostanie scalona kolekcja, mająca wielką wagę kulturową. Wyrażam przekonanie, że dokona się to już w 2025 r., w roku jubileuszu stulecia naszej diecezji. Takie jest nasze wspólne pragnienie. Chcę serdecznie podziękować bp Petrze, pani konsul i wszystkim osobom, które angażują się w ten projekt. Proszę Boga Wszechmogącego, aby udzielił nam wszystkim swego błogosławieństwa, a zwłaszcza tym, którzy podejmują trud, by dzieła mogły powrócić do swego macierzystego miejsca - dodał metropolita gdański.
Bp Petra Bosse-Huber przypomniała o wielkie wadze wydarzenia. - Podjęliśmy się wielkiego zadania. Paramenty, które zostały zabrane z Gdańska, mają powrócić do domu, do kościoła Mariackiego. Wspólna polsko-katolicka i niemiecko-protestancka historia Gdańska ma zostać opowiedziana na nowo. W Niemczech są osoby, które krytycznie odnoszą się do powrotu zabytków do Gdańska. Robimy wszystko, co w naszej mocy, by im wyjaśnić motywy i perspektywy naszego projektu. Wierzę, że jesteśmy na dobrej drodze - mówiła ewangelicka biskup.
"Zaangażowane Kościoły postrzegają powrót skarbu gdańskich paramentów jako wyraz i kolejny impuls do współpracy między Polską a Niemcami oraz między Kościołami katolickim i ewangelickim. Ze wspólnej więzi historycznej wynika odpowiedzialność za teraźniejszość i przyszłość w duchu ekumenicznym i europejskim" - głosi komunikat przekazany po podpisaniu dokumentów.
Z okazji ukonstytuowania się rady konsultacyjnej, w przeddzień święta Trójcy Przenajświętszej, w sobotę o godz. 16 w bazylice Mariackiej pod przewodnictwem abp. Tadeusza Wojdy i bp Petry Bosse-Huber, odprawione zostaną ekumeniczne nieszpory. Otwarta zostanie również wystawa zdjęć "Skarby Kościoła Mariackiego - średniowieczne tekstylia" poświęcona skarbowi gdańskich paramentów.