Homilia metropolity podczas uroczystości na Skałce

2. Ad multos annos!

Ale zanim to uczynię, zbliżę się słowem i sercem do czcigodnego księdza kardynała Stanisława Dziwisza. Do tego kapłana, który w szczególny sposób związał się swym życiem ze św. Janem Pawłem II.

Od Bożej Opatrzności otrzymał szczodry dar wielu lat posługi świadczonej świętemu papieżowi. Codziennej, oddanej, odwzajemnianej przez ojca świętego zaufaniem, otwartym sercem, przyjaźnią.

Bogate, promieniujące dobrem wiano wieloletniej wspólnoty ze świętym papieżem ksiądz kardynał przyniósł do archidiecezji krakowskiej. Był jej pasterzem. Troskliwym, skutecznym, aktywnym. Świadek wielkiego pontyfikatu Jana Pawła II. Szczodrze i wytrwale dawał i daje o nim świadectwo - wypływające z wdzięcznego serca, ze skrzętnej pamięci, w której odcisnęły się mocno lata wspólnoty z Janem Pawłem II. Zabiega ksiądz kardynał wytrwale i skutecznie o utrwalanie imienia św. Jana Pawła II. O jego obecność we wspólnocie polskiego narodu.

Mówię o tym z istotnego powodu. Niewiele dni temu ksiądz kardynał obchodził urodziny. Jubileuszowe. Osiemdziesiąte. To co przed chwilą powiedziałem o Jego życiu, o Jego wspólnocie ze św. Janem Pawłem II niechaj stanowi wprowadzenie do serdecznych życzeń. Zarówno moich, a przecież - tak jestem przekonany - życzeń nas wszystkich.

Ksiądz kardynał ma ten szczególny przywilej, że w niebieskiej ojczyźnie ma dwóch swoich patronów. Chrzcielnego, świętego Stanisława, którego świętością dziś się radujemy i drugiego, duchowego, św. Jana Pawła II. Niechaj cię, drogi księże kardynale, ci dwaj święci patronowie wspomagają w twej kapłańskiej, kardynalskiej drodze. Niech biegnie w zdrowiu, pokoju ducha, pośród adresowanych ku tobie znaków miłości, szacunku, serdeczności, przyjaźni - w najdłuższe lata. Ad multos annos Kardynale Stanisławie. Ad multos annos!

3. Narodowe sursum corda

Umiłowani! Ewangelia dzisiejszego dnia mówi o dobrym pasterzu, który daje życie swoje za owce. Za te, które zna i które go znają. Mówi także o podejmowanym przezeń wysiłku, aby przygarnąć inne owce. Aby ich przybywało w owczarni prowadzonej ręką dobrego, troskliwego, kompetentnego pasterza.

Jezusowe słowa o Dobrym Pasterzu, którym przecież On jest, to program, wzór dla biskupów, kapłanów - pasterzy wspólnot. Bowiem pasterska funkcja to podstawowe zadanie Kościoła w wymiarze powszechnym i lokalnym. Cierpliwe, skuteczne, ofiarne prowadzenie wspólnoty wiernych - Bożej owczarni ku zbawieniu, ku rozwojowi religijnemu, ku doskonaleniu duchowemu drogami prawdy, która jest w Chrystusie, drogami sprawiedliwości i miłości. Mówił o tym dobitnie tu, na Skałce, 48 lat temu, 9 maja 1971 roku, Prymas Tysiąclecia: "Kościół jako pasterz dobry naśladuje Chrystusa, jest wrażliwy na człowieka i jego prawa. Dlatego, gdy coraz częściej godność człowieka nie jest uszanowana, gdy prawa narodu i osoby ludzkiej i narodu są gwałcone, w takiej sytuacji Kościół musi wołać, że jednak najważniejszą wartością na ziemi jest człowiek" (Skałka 9 maja 1971).

Dobry Pasterz ma także odpierać ataki wilków, które zagrażają Bożej owczarni, atakując ją, niszcząc, podważając fundamentalne zasady jej funkcjonowania, przenikając w owczym przebraniu w jej szeregi, szargając to, co dla wspólnoty Chrystusowej owczarni jest święte, drogie, fundamentalne.

Święty Stanisław stanął w obronie powierzonych jego pieczy owiec. Za obronę zasad, które normują życie chrześcijan, za opowiedzenie się za prymatem w życiu wspólnot ładu moralnego, padł od królewskiego miecza, w konflikcie z apodyktycznym władcą. Jak ewangeliczny Pasterz oddał życie za swoje owce.

Umiłowani!

"Był człowiek, w którym moja ziemia ujrzała że jest związana z niebem I imię to król Bolesław mieczem wpisał w najstarsze kroniki".

To słowa z poematu Stanisław Karola Wojtyły. Powstał niewiele dni przed 16 października 1978 roku, kiedy, jak to ujął proroczym wierszu Juliusz Słowacki "Pan Bóg uderza. W ogromny dzwon. Dla Słowiańskiego oto Papieża. Otwarty tron". Dla Pasterza krakowskiego Kościoła - obranego Biskupem Rzymu.

W męczeństwie św. Stanisława zawarte jest zwycięstwo wiary. W orędziu na rozpoczęcie roku jubileuszowego dziewięćsetlecia śmierci św. Stanisława w 1979 r. Ojciec Święty napisał, że "ten biskup i pasterz naszego Kościoła, którego wydała ojczysta ziemia, stał się przez swoją śmierć symbolem szczególnego «początku» w naszych dziejach".

Czytelnego początku trwania przy wartościach. Czynienia z nich busoli życia. Swoistego szańca, którego w razie potrzeby trzeba bronić. Do ostatka. Bez światłocienia. Bronić wartości religijnych, moralnych, społecznych, narodowych - choćby prawa do wolności, do niepodległości, do urządzania domu ojczyzny rękoma jej obywateli. Stał się ten święty patronem idei zjednoczenia. Jego kult był czynnikiem konsolidującym rozbite społeczeństwo i podzielone państwo. Zarówno w dobie Polski dzielnicowej, także i później w XIX wieku, w dobie zaborów.

Umiłowani! Wielu z nas pamięta czas I pielgrzymki Jan Pawła II do ojczyzny w czerwcu 1979 roku. Wielkie historyczne wydarzenie w dziejach Kościoła i narodu. Rozległo się wtedy jak Polska długa i szeroka rozgłośne, potężne, płynące z wypełnionych radością serc, narodowe, sursum corda. Bo to było duchowe zwycięstwo katolickiego narodu. Narodu, który w dziejowym starciu z agresywnym, narzuconym Polsce komunistycznym systemem polityczno-ideologicznym nie uległ, nie wyzbył się swojej tożsamości, katolickiej wiary, historycznej pamięci, zawierzenia Królowej Korony Polskiej. Nie wygasił domowych ognisk, źródła wartości ojczystych i moralnych. Mimo represji, wodzenia na pokuszenie, agresji laickiej propagandy, ubeckich kazamat, agentury, inwigilacji, agresywnej propagandy, różnorodnych krzywd, przelewania niewinnej polskiej krwi.

Horyzont tamtej Polski, rozświetlało światło z Jasnej Góry. Blask opiekuńczej siły, "która pomagała narodowi wytrwać pod Krzyżem Jezusa Chrystusa w najtrudniejszych chwilach (…) przez wieki wspierani byliśmy przez tę Wszechmoc błagającą (…) Bogurodzicę pomocną w obronie narodu" (Kard. Stefan Wyszyński, 26 VIII 1975). Z tej niezdobytej twierdzy chrześcijańskiego, polskiego ducha w zawierzeniu Opatrzności Bożej i nieujarzmionej zewnętrznymi okolicznościami nadziei prowadził naród Prymas Tysiąclecia, polski Mojżesz XX wieku. I przeprowadził przez czerwone morze komunizmu. Mieliśmy prawo i powinność do wielkiego narodowego Sursum Corda. Wtedy, 16 października 1978 r. w pierwszym dniu Jana Pawła, w dniach I pielgrzymki Ojca Świętego do ojczyzny w czerwcu 1979 roku.